غدد بزاقی
غدد بزاقی یکی از بخش های مهم در بدن انسان هستند که به مرطوب نگه داشتن دهان، محافظت از دندان ها، و همچنین چشیدن و هضم غذا کمک می کنند. این غدد در اطراف دهان و گلو قرار گرفته اند و از سه بخش اصلی بناگوشی (پاروتید)، تحت فکی (ساب مندیبولار) و زیرزبانی (ساب لینگوال) تشکیل شده اند. البته به غیر از سه جفت غده اصلی، غدد بزاقی فرعی دیگری نیز وجود دارند. این غدد در طی روز بین ۱ تا ۱.۵ لیتر بزاق ترشح می کنند. این بزاق شامل آب و آنزیم می شود. از این رو مقدار آبی که در روز می نوشید می تواند روی عملکرد غدد بزاقی تأثیر بگذارد.
انسداد غدد بزاقی
بیماری ها و اختلالات بسیاری وجود دارد که می تواند غدد بزاقی را تحت تأثیر قرار دهد. یکی از این بیماری ها انسداد غدد بزاقی است که بیشتر در غدد بناگوشی و تحت فکی شایع است. این انسداد ممکن است خود به خود اتفاق بیفتد یا اینکه علت دیگری داشته باشد، مانند وجود سنگ در یکی از غدد، یک نوع بیماری خودایمنی یا حتی وجود کیست و تومور.
علائم بیماری
اگر مانعی در یکی از مجرای بزاقی شما وجود داشته باشد، ترشحات یا بزاق ایجاد شده در مجرا راکد می ماند و باعث تشکیل سنگ های کوچک می شود. علاوه بر این انباشته شدن بزاق منجر به بزرگ شدن غدد بزاقی می شود. از این رو فردی که دچار انسداد در غدد بزاقی شده است اغلب علائم زیر را تجربه می کند:
– درد و حساسیت ناحیه دهان و صورت
– تورم صورت
– ورم و قرمزی غدد لنفاوی گردن
– درد هنگام باز کردن دهان
– خشکی دهان
همچنین اگر این انسداد ناشی از یک عفونت باشد علائم دیگری نیز ایجاد می کند مانند:
– ایجاد چرک و قرمزی کف دهان
– بوی بد دهان
تشخیص انسداد غدد بزاقی
بعد از بروز علائم اولیه، می توانید برای بررسی و تشخیص دقیق نزد پزشک مراجعه کنید. پزشک بعد از انجام معاینه های فیزیکی و برای تشخیص قطعی انجام تصویربرداری های پزشکی را توصیه می کند، روش هایی مثل:
– سونوگرافی: یکی از آسان ترین و ایمن ترین روش ها برای تشخیص بیماری های غدد بزاقی است.
– سیالوگرام: یک تکنیک دقیق و سریع که در آن از اشعه ایکس و تزریق ماده حاجب برای بررسی تمام طول مجاری بزاقی استفاده می شود. با استفاده از این روش می توان انسداد غدد بزاقی، عفونت یا تومورهای بزاقی را تشخیص داد.
– ام آر آی و سی تی اسکن: در مواردی کاربرد دارند که تشخیص دشوار است و یا بیماری های جدی تری مانند تومور وجود داشته باشد.
درمان بیماری
پزشکان با توجه به وضعیت بیمار، علت و شدت انسداد روش های درمانی مختلفی را ممکن است اتخاذ کنند.
– هیدراتاسیون: که به منظور افزایش جریان بزاق توصیه می شود. برای این امر کافیست در طول روز آب بیشتر بنوشید و مرکبات مصرف کنید.
– داروها: پزشک ممکن است برای کاهش ورم و درد، داروهای مسکن و ضد التهابی را تجویز کند.
– ماساژ درمانی: اگر علت انسداد غدد بزاقی، وجود سنگ باشد می توان با استفاده از ماساژ دادن ناحیه مربوطه به خروج سنگ ها کمک کرد.
– شوک درمانی: که با استفاده از امواج صوتی انجام می شود و به شکستن سنگ ها و خارج شدن بهتر آنها کمک می کند.
– سیال آندوسکوپی: یک روش کم تهاجمی و مؤثر که با استفاده از ابزارهای ظریف، تنگی و انسداد غدد بزاقی برطرف می شود.
– جراحی: در شرایطی که روش های قبلی مؤثر واقع نشود، پزشک از تکنیک جراحی برای درمان انسداد کمک می گیرد. جراح در این روش یا اقدام به برداشتن غده بزاقی می کند یا از روش کانولاسیون (قراردادن لوله نازک در مجرا) استفاده می کند.
بدون دیدگاه