آسم

آسم یکی از بیماری های مزمن ریوی است که باعث التهاب و باریک تر شدن راه های هوایی و همچنین تولید بیش از اندازه مخاط می شود. این بیماری با علائمی مانند خس خس سینه، سرفه و تنگی نفس همراه است. آسم که به آن برونش (Bronchial) نیز گفته می شود یک بیماری طولانی مدت است و به طور قطع درمان نمی شود. پزشکان با ارائه راهکارهای درمانی تنها می توانند علائم این بیماری را کنترل و مدیریت کنند.

حملات آسم به چه صورت است!

حمله آسم ممکن است به سه شکل زیر بروز کند:

– برونکواسپاسم: در این وضعیت ماهیچه های اطراف راه های هوایی منقبض شده و باعث باریکتر شدن راه های هوایی می شوند. در نتیجه هوا نمی تواند آزادانه از طریق راه های هوایی جریان پیدا کند.

– التهاب: در این مورد پوشش مجاری تنفسی دچار التهاب و ورم می شوند و اجازه نمی دهد هوای زیادی به ریه های شما وارد یا خارج شود.

– تولید مخاط: در این نوع حمله آسم، بدن مخاط بیشتر تولید می کند و این مخاط غلیظ باعث انسداد راه های هوایی می شوند.

انواع بیماری آسم

این بیماری بر اساس علت و شدت علائم به انواع مختلفی تقسیم می شود، از جمله:

متناوب

این نوع آسم دوره ای ایجاد می شود، به این معنی که مدتی را بدون علائم سپری می کنید اما مجدد بعد از مدتی علائم برمی گردند.

پایدار

در این نوع، فرد به طور مداوم با علائم بیماری مواجه است، علائم نیز ممکن است به شکل خفیف، متوسط یا شدید بروز کنند.

آلرژیک

عامل اصلی حمله آسم در این نوع، آلرژی ها هستند. فرد ممکن است به آلرژن های مختلفی مثل گرد و غبار، کپک ها، شوره پوست حیوانات خانگی، و… واکنش نشان دهد.

غیر آلرژیک

علائم این نوع آسم معمولا به دنبال عواملی مثل ورزش، استرس، آب و هوا، و… شعله ور می شود.

علاوه بر این بیماری آسم را براساس سن به دو دسته زیر تقسیم می کنند:

بزرگسالان

معمولا بعد از ۱۸ سالگی شروع می شود.

کودکان

اغلب قبل از ۵ سالگی شروع می شود.

انواع دیگر بیماری آسم عبارتند از:

آسم ناشی از ورزش

در اثر ورزش شدید ایجاد می شود و ممکن است علائم در حین ورزش یا بعد از آن ایجاد شوند.

آسم شغلی

بیشتر افرادی را تحت تأثیر قرار می دهد که در محیط کاری خود با مواد تحریک کننده سر و کار دارند.

سندرم همپوشانی آسم و COPD

این بیماری برای افراد اتفاق میفتد که هم به آسم مبتلا هستند و هم انسداد مزمن ریه (COPD).

چه افرادی به این بیماری مبتلا می شوند؟

هر فردی با هر سنی در معرض ابتلا به آسم قرار دارد. به ویژه افرادی که به آلرژی مبتلا هستند و یا به طور مداوم با دود سیگار سر و کار دارند، بیشتر در معرض این بیماری هستند. حتی دود سیگاری که روی لباس و دیگر سطوح باقی مانده باشد می تواند برای شما خطرناک باشد. براساس برخی تحقیقات انجام شده، احتمال ابتلا به آسم در زنان بیشتر از مردان است.

عواملی که باعث بیماری آسم می شوند

– آلرژی ها

– عوامل محیطی (مانند آلرژن ها، سموم، بخارات و دود سیگار)

– ژنتیک

– عفونت‌های تنفسی (مانند ویروس سنسیشیال تنفسی که می‌تواند به ریه‌ های در حال رشد کودکان آسیب بزند)

محرک های بیماری

برخی عوامل وجود دارند که می توانند حملات آسم را تحریک کنند. لازم به ذکر است این محرک ها ممکن است همان لحظه اثر بگذارند، یا مدتی بعد باعث شعله ور شدن حمله آسم شوند. علاوه بر این محرک ها برای هر فردی می تواند متفاوت باشد. از بین رایج ترین محرک ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

– آلودگی هوا

– کنه های گرد و غبار

– ورزش

– کپک

– آفت ها

– شوره و مو حیوانات خانگی

– دود سیگار

– مواد شیمیایی

– محرک هایی که در محیط کاری با آنها مواجه هستید مانند بخار مواد شیمیایی، گرد و غبار و دود چوب، گرد و غبار فلزات، آرد، دودهای قوی، و…

علائم بیماری آسم

افرادی که مبتلا به این بیماری هستند علائم مشخصی دارند. در این قسمت به رایج ترین علائم آسم اشاره می کنیم:

– درد یا فشار قفسه سینه

– سرفه

– تنگی نفس

– خس خس سینه

هر فردی ممکن است علائم مختلفی را تجربه کند و همچنین علائم ممکن است در هر دوره به شکلی متفاوت بروز کند.

تشخیص بیماری

پزشکان برای تشخیص آسم، معمولا سوابق پزشکی شما (آلرژی، بیماری ریوی، اگزما، …) و علائمی که دارید را بررسی می کنند. همچنین ممکن است از شما اسپیرومتری (اندازه گیری ظرفیت تنفسی ریه ها)، رادیوگرافی از قفسه سینه، آزمایش خون و آزمایش پوست را درخواست کنند.

گزینه های درمانی بیماری آسم

همانطور که در ابتدا نیز اشاره شد، آسم یک بیماری مزمن و طولانی مدت است و راه های درمانی حاضر نیز تنها به کنترل علائم آن کمک می کنند. پزشکان اغلب برای مدیریت این بیماری گزینه های زیر را تجویز می کنند:

– داروی برونکودیلاتور (به گشاد شدن مجاری هوایی در ریه ها کمک می کنند)

– داروهای ضد التهاب (تورم و تولید مخاط را در مجاری هوایی شما کاهش می دهند)

– درمان‌های بیولوژیک ( برای درمان آسم های شدیدی که به درمان های قبلی پاسخ ندهند)

این داروها هم به شکل استنشاقی و هم خوراکی قابل استفاده هستند.

اقدامات لازم به هنگام شروع حملات آسم

زمانی که دچار حمله آسم می شوید، اولین قدم این است که از اسپری استنشاقی استفاده کنید. در صورتی که اسپری استنشاقی به بهبود علائم کمکی نکرد می توانید به اورژانس بروید. موارد اورژانسی دیگری که باید به آنها توجه داشته باشید و در صورت بروز حتما نزد متخصص بروید عبارتند از:

– اضطراب یا وحشت

– تغییر رنگ ناخن ها و لب (متمایل به آبی یا خاکستری)

– فشار و درد قفسه سینه

– سرفه های بی وقفه

– خس خس شدید سینه

– به سختی صحبت کردن

– تند تند نفس کشیدن

سخن آخر

آسم یکی از شایع ترین بیماری های تنفسی است که منجر به تنگی، التهاب و تولید بیش از اندازه مخاط در راه های تنفسی می شود. از این رو فرد مبتلا به این بیماری دچار تنگی نفس، سرفه و خس خس سینه می شود. لازم به ذکر است که این بیماری درمان قطعی ندارد و تنها می توان با استفاده از روش های درمانی موجود علائم آن را کاهش داد. در حال حاضر افراد بسیاری در سراسر دنیا با این بیماری زندگی می کنند و آسم مانعی برای آنها محسوب نمی شود. شما می توانید با تحت نظر بودن یک پزشک مجرب، شناسایی و کنترل عواملی که حملات آسم شما را تشدید می کند به زندگی تان ادامه دهید.