آزمایش کبد در منزل
آزمایش آنزیم کبدی، یک تست رایج برای بررسی سلامت و وضعیت کبد است. تست کبد، یک آزمایش خون است که سطح آنزیم‌های کبدی را اندازه می‌گیرد. همچنین شما می‌توانید توسط دینالب آزمایش کبد چرب در خانه انجام دهید و نتیجه چکاپ کبد خود را به صورت آنلاین یا توسط پیک رایگان دریافت نمایید. دینالب امکان انجام آزمایش کبد در منزل را در کمترین زمان ممکن فراهم می‌کند.
درخواست آزمایش
آزمایش کبد چیست؟
آزمایشات کبد که به عنوان تست‌های عملکرد کبد نیز شناخته میشود، تست‌های خونی هستند که با اندازه گیری سطح پروتئین‌ها، آنزیم‌های کبدی و بیلی روبین در خون به تعیین وضعیت سلامت کبد کمک می‌کنند. این آزمایش‌ها می‌توانند بر پیشرفت یا درمان یک بیماری موجود نیز نظارت کنند. بر حسب آزمایش، سطوح بالاتر یا پایین‌تر از حد معمول این آنزیم‌ها یا پروتئین‌ها می‌تواند نشان دهنده یک مشکل خاص در کبد باشد. اما چه افرادی باید چکاپ کبد بدهند؟ یا نتیجه آزمایش خون کبد چیست؟ در ادامه مطلب با ما همراه باشید!
آزمایش کبد برای تشخیص چه مواردی انجام می‌گردد؟
این آزمایش‌های خون ممکن است برای تشخیص قطعی یک بیماری خاص کبدی کافی نباشد. اما می‌تواند پزشک متخصص را در جهت درست راهنمایی کند و به رد احتمالات دیگر کمک نماید. ممکن است برای کمک به تشخیص نهایی به آزمایش‌های بیشتری نیاز داشته باشید. از جمله این آزمایش‌ها عبارتند از آزمایش‌های تصویربرداری، بیوپسی کبد یا آزمایش خون برای ویروس‌های خاص.
تشخیص‌های احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بیماری کبد چرب: یا استئاتوز یک بیماری شایع است که به دلیل تجمع بیش از حد چربی در کبد اتفاق می‌افتد. یک کبد سالم حاوی مقدار کمی چربی است. مشکل زمانی ایجاد میشود که این چربی ذخیره شده به ۵ تا ۱۰ درصد وزن کبد برسد.
- هپاتیت سمی: هپاتیت سمی به معنای التهاب (تورم) کبد است که در اثر قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی یا داروها یا نوشیدن مقادیر زیاد الکل ایجاد میشود.
- هپاتیت خود ایمنی: یک بیماری مزمن کبدی است که با اشتباه سیستم ایمنی بدن شروع میشود. سیستم ایمنی بدن آنتی بادی‌هایی را به بافت‌های کبد می‌فرستد و باعث التهاب (هپاتیت) میشود. این بیماری باعث التهاب مزمن در کبد میشود که ممکن است به مرور زمان به آسیب جدی منجر گردد.
- هپاتیت ویروسی A ،B یاC : هپاتیت ویروسی توسط یک ویروس ایجاد میشود و می تواند حاد (کمتر از شش ماه طول بکشد) یا مزمن (بیش از شش ماه طول بکشد) باشد. این بیماری می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
- هموکروماتوز: هموکروماتوز یا اضافه بار آهن، وضعیتی است که در آن بدن آهن بیش از حد ذخیره می‌کند. این وضعیت اغلب ژنتیکی است و می‌تواند به بدن آسیب جدی وارد کند، از جمله به قلب، کبد و پانکراس.
- بیماری ویلسون: بیماری ویلسون یک بیماری ژنتیکی نادر است. زمانی اتفاق می‌افتد که بدن فرد، مس بیش از حد به ویژه در کبد و مغز جمع آوری می‌کند.
- کمبود آنتی تریپسین آلفا-۱: این وضعیت که گاهی اوقات فقط آلفا-۱ نامیده میشود، یک اختلال ژنتیکی ارثی است که باعث کاهش سطح پروتئین (AAT) میشود که از ریه‌ها محافظت می‌کند. آلفا-۱ خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها از جمله آمفیزم، سیروز (اسکار کبد) و پانیکولیت را افزایش می‌دهد.
- کلانژیت صفراوی اولیه (PBC): در افراد مبتلا به PBC، مجاری صفراوی آسیب دیده و سپس ملتهب می‌شوند و در نهایت برای همیشه از کار می‌افتند. مجاری صفراوی، لوله‌های کوچکی در کبد هستند که صفرا (ماده‌ای که برای هضم غذا لازم است) را از کبد به سایر قسمت‌های دستگاه گوارش می‌برند.
- سیروز: سیروز، یک بیماری کبدی در مراحل پایانی است که در آن بافت سالم کبد با بافت اسکار جایگزین میشود و کبد برای همیشه آسیب می‌بیند. این بافت اسکار از عملکرد صحیح کبد جلوگیری می‌کند.
- سرطان کبد: یک بیماری تهدید کننده زندگی است. دو نوع سرطان کبد وجود دارد: اولیه و ثانویه. سرطان اولیه در کبد شروع میشود. در حالیکه سرطان ثانویه از قسمت دیگری از بدن به کبد سرایت می‌کند.
انواع تست کبد شامل چه مواردی میشود؟
برخی از آزمایشات رایج عملکرد کبد عبارتند از:
- آلانین ترانس آمیناز :(ALT) یک آنزیم کبدی است که به تبدیل پروتئین‌ها به انرژی برای سلول‌های کبد کمک می‌کند. هنگامی که کبد آسیب می‌بیند، ALT در جریان خون آزاد میشود و سطح آن افزایش می‌یابد.
- آسپارتات ترانس آمیناز (AST) :آنزیمی است که به متابولیسم اسیدهای آمینه کمک می‌کند. افزایش سطح AST ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی، بیماری یا آسیب عضلانی باشد.
- آلکالین فسفاتاز (ALP) : آنزیمی است که در کبد و استخوان وجود دارد و برای تجزیه پروتئین‌ها مهم است. سطوح بالاتر از حد نرمال ALP ممکن است نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی باشد.
- آلبومین و پروتئین کل: کبد دو پروتئین اصلی می‌سازد: آلبومین و گلوبولین. سطوح پایین آنها ممکن است به معنای آسیب کبدی یا بیماری باشد.
- بیلی روبین: ماده‌ای است که در طی تجزیه طبیعی گلبول‌های قرمز تولید میشود. افزایش سطح بیلی روبین (یرقان) ممکن است نشان دهنده آسیب یا بیماری کبدی یا انواع خاصی از کم خونی باشد.
- گاما گلوتامیل ترانسفرا (GGT) : یک آنزیم خونی است که سطوح بالاتر از حد طبیعی آن ممکن است نشان دهنده آسیب کبد یا مجرای صفراوی باشد.
- L لاکتات دهیدروژناز :(LD) سطوح بالای این آنزیم ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد اما در بسیاری از اختلالات دیگر نیز می‌تواند افزایش یابد.
- زمان پروترومبین (PT): مدت زمان لخته شدن خون را نشان می‌دهد. افزایش PT ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد. اما در صورت مصرف داروهای رقیق کننده خون نیز می‌تواند افزایش یابد.
چطور برای چکاپ کبد آماده شویم؟
حتما در مورد داروهایی که مصرف می‌کنید، از جمله داروهای بدون نسخه و مکمل‌های گیاهی، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است پزشک به شما بگوید که شب قبل از آزمایش غذا نخورید. رعایت نکات قبل از آزمایش کبد باعث میشود نتایج تست‌های شما دقیق و عاری از خطا باشد.
عوارض عدم چکاپ کبد چیست؟
در صورت عدم انجام چکاپ کبد، پزشک نمی‌تواند اختلالات کبدی را به موقع و در مراحل ابتدایی شناسایی کند. در اینصورت شما هنگامی متوجه مشکل خود می‌‌شوید که بیماری‌تان به شدت گسترش یافته و آسیب بسیار جدی به کبد وارد شده است. در نتیجه بیماری غیر قابل برگشت خواهد بود. حتی در برخی مواقع ممکن است زندگی‌تان در معرض خطر قرار بگیرد. تشخیص و درمان زود هنگام بیماری‌های کبد، ریسک عوارض جانبی آن را به حداقل می‌رساند و هزینه درمان را تا حد زیادی کاهش می‌دهد.
هر چند وقت یکبار باید چکاپ کبد داد؟
از آنجایی که بیماری‌های کبدی در مراحل اولیه علائم خاصی ندارند، برای تشخیص زود هنگام بهتر است سالی یک بار چکاپ کبد انجام دهید.
بهترین زمان چکاپ کبد چه زمانی است؟
بهترین زمان برای چکاپ کبد، هنگامی است که چکاپ کامل سالانه خود را انجام می‌دهید. همچنین اگر علائم غیر طبیعی مانند خستگی بیش از حد، افزایش یا کاهش وزن بدون دلیل و … را تجربه می‌کنید، لازم است هر چه سریع‌تر برای چکاپ کبد اقدام نمایید.
آزمایش خون کبد چقدر طول می‌کشد؟
زمان انجام آزمایش خون برای کبد کوتاه و سریع است و در عرض ۲ تا ۳ دقیقه به پایان خواهد رسید.
چه افرادی باید آزمایش کبد بدهند؟
در صورت داشتن علائم زیر لازم است تست کبد انجام دهید:
- یرقان، وضعیتی که باعث زرد شدن پوست و چشم‌ها میشود.
- تهوع و استفراغ
- اسهال
- درد شکم
- ادرار تیره رنگ
- مدفوع رنگ روشن
- خستگی
همچنین در صورت دارا بودن ریسک فاکتورهای زیر ممکن است به این آزمایشات نیاز داشته باشید:
- سابقه خانوادگی بیماری کبدی مانند کبد چرب دارید.
- اختلال مصرف الکل دارید.
- حدس می‌زنید در معرض ویروس هپاتیت قرار گرفته‌اید.
- داروهایی مصرف می‌کنید که ممکن است باعث آسیب کبدی شوند.
ممکن است پزشک در موارد زیر تست عملکرد کبد را تجویز کند:
- نظارت بر پیشرفت یک بیماری کبدی
- تعیین زمان شروع درمان‌های دارویی خاص
- بررسی پاسخ شما به درمان کبد
- بررسی آسیب دیدگی ناشی از بیماری‌ها و عفونت‌های کبدی
- نظارت بر عوارض جانبی برخی داروها، زیرا برخی از داروها بر کبد تأثیر می گذارند، از جملهNSAID ها، استاتین‌ها، آنتی بیوتیک‌ها، داروهای ضد تشنج، داروهای سل
- تشخیص علائم یک اختلال کبدی
- بررسی آسیب کبدی ناشی از اعتیاد به الکل
- اگر شرایط پزشکی خاصی دارید، مانند تری گلیسیرید بالا، دیابت، فشار خون بالا و کم خونی
- اگر بیماری کیسه صفرا دارید.
تست کبد چگونه انجام میشود؟
پزشک از یک سوزن نازک برای گرفتن مقدار کمی خون معمولاً از بازو در نزدیکی آرنج استفاده می‌کند. هنگامی که سوزن وارد پوست‌تان میشود، کمی احساس سوزش می‌کنید. اگر آسیب کبدی وجود داشته باشد، احتمالاً این آزمایشات را بیش از یک بار در عرض چند روز یا چند هفته انجام خواهید داد. پزشک می‌تواند نحوه تغییر سطوح آنزیم‌ها را بررسی کند تا از وضعیت شما مطمئن شود.
نتیجه و تفسیر آزمایش کبد چیست؟
جدول زیر، اطلاعات مفیدی در مورد خواندن جواب آزمایش کبد در اختیار شما قرار می‌دهد.
| محدوده‌های نرمال و غیر نرمال | اندیکاسیون | تست کبد |
|---|---|---|
| ALT بالای ۲۵ واحد بین المللی بر لیتر (IU/L) در زنان و ۳۳ IU/L در مردان معمولاً نیاز به آزمایش و ارزیابی بیشتر دارد. | نتیجه بالاتر از حد معمول در این آزمایش می‌تواند نشانه‌ای از آسیب کبدی باشد. سطوح بسیار بالای بیش از ۱۰۰۰ واحد بر لیتر (U/L) اغلب ناشی از هپاتیت ویروسی، هپاتیت ایسکمیک یا آسیب ناشی از داروها یا سایر مواد شیمیایی است. |
ALT تست |
| محدوده نرمال برای AST معمولاً در بزرگسالان تا ۳۶ U/L است و ممکن است در نوزادان و خردسالان بالاتر باشد. | نتیجه بالا در آزمایش AST ممکن است نشان دهنده مشکل در کبد یا عضلات باشد. افزایش AST بدون افزایش ALT ممکن است نشان دهنده بیماری قلبی یا عضلانی باشد. اگر ALT، بیلی روبین و ALP نیز بالا باشد، ممکن است نشان دهنده آسیب کبدی باشد. | AST تست |
| کودکان و نوجوانان ممکن است سطوح بالای ALP داشته باشند زیرا استخوان‌هایشان در حال رشد است. بارداری نیز می‌تواند سطح ALP را افزایش دهد. محدوده نرمال برای ALP در بزرگسالان معمولا ۲۰ تا ۱۴۰ IU/L است. | سطوح بالای ALP ممکن است نشان دهنده التهاب کبد، انسداد مجاری صفراوی یا بیماری استخوان باشد. | ALP تست |
| محدوده معمول آلبومین ۳۵ تا ۵۰ گرم بر لیتر است. با این حال، آلبومین پایین می‌تواند نتیجه تغذیه نامناسب، بیماری کلیوی، عفونت و التهاب نیز باشد. | نتیجه پایین در این تست می‌تواند نشان دهنده آن باشد که کبد به درستی کار نمی‌کند. این وضعیت در بیماری‌هایی مانند سیروز، سوء تغذیه و سرطان رخ می‌دهد. | تست آلبومین |
| محدوده معمول بیلی روبین کل معمولاً ۰٫۱ تا ۱٫۲ میلی گرم در دسی لیتر است. | نتیجه بالا در آزمایش بیلی روبین ممکن است نشان دهد که کبد به درستی کار نمی‌کند. افزایش سطح بیلی روبین با افزایش ALT یا AST ممکن است نشان دهنده سیروز یا هپاتیت باشد. | تست بیلی روبین |
جواب تست کبد چند روز طول می‌کشد؟
جواب تست کبد با توجه به تعداد تست‌های انجام شده، در عرض ۳ تا ۵ روز آماده خواهد شد. شما می‌توانید نتیجه این آزمایش را به صورت آنلاین مشاهده نمایید. همچنین در صورت تمایل، دینالب نتایج آزمایشات را با پیک رایگان به آدرس شما ارسال خواهد کرد.
هزینه آزمایش کبد با بیمه
آزمایش کبد در شهر های مختلف
دزفول
اهواز
اندیمشک
خرم آباد
بروجرد
نحوه ثبت درخواست چکاپ کبد در منزل
ثبت درخواست چکاپ کبد در منزل توسط دینالب، بسیار ساده و سریع است. بدین منظور کافی است فرم ثبت خدمت را در سایت دینالب پر کنید. این فرم شامل اطلاعاتی نظیر نوع آزمایش، تاریخ و ساعت مراجعه به منزل شما، شماره تماس و آدرس میشود. شما می‌توانید با انتخاب تفسیر آزمایش توسط دینالب از تفسیر نتیجه آزمایش کبد خود توسط پزشک نیز بهره ببرید.
سوالات متداول
هزینه آزمایش کبد با توجه به نوع آزمایش و استفاده یا عدم استفاده از بیمه درمانی بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان خواهد بود.
خیر آزمایش کبد نیازی به ناشتا بودن ندارد و به صورت رندوم نیز می‌تواند انجام شود.
