التهاب روده (IBD)
بیماری التهابی روده یک بیماری خودایمنی است که باعث التهاب و آسیب دیواره روده ها می شود. از شایع ترین بیماری های التهابی روده می توان به بیماری کولیت اولسراتیو و کرون اشاره کرد.
سابقه خانوادگی و ژنتیک ارتباط مستقیمی با این بیماری دارد. تحقیقات نشان می دهند که حدود ۵ الی ۲۱ درصد از افرادی که درگیر بیماری التهاب روده هستند، یکی از اعضای خانواده آنها نیز این بیماری را دارد.
علائم التهاب روده اغلب به طور ناگهانی ایجاد می شود، و به شکل درد و گرفتگی شکم، خون در مدفوع و اسهال بروز می کند. متأسفانه این بیماری مزمن است و هیچ درمان قطعی برای آن وجود ندارد. اما امروزه با بهره گیری از درمان های مختلف می توان علائم آن را تا حد زیادی مدیریت کرد.
انواع بیماری IBD
– بیماری کرون: این بیماری منجر به ایجاد زخم در دستگاه گوارش می شود، و می تواند از دهان تا قسمت مقعد را درگیر کند. با این حال این بیماری بیشتر قسمت انتهایی روده باریک و قسمت ابتدایی روده بزرگ را تحت تأثیر قرار می دهد.
– کولیت اولسراتیو: این بیماری روده بزرگ را درگیر می کند و باعث ایجاد زخم و همچنین التهاب پوشش داخلی روده می شود.
علائم التهاب روده
علائم این بیماری ممکن است به شکل خفیف یا شدید ظاهر شود. همچنین علائم ممکن است به صورت دوره ای پدیدار شوند. شایع ترین علائم التهاب روده عبارتند از:
– درد و گرفتگی ناحیه زیر شکم
– خون در مدفوع
– اسهال
– خستگی
– کاهش وزن
علت بیماری
التهاب روده یک بیماری خودایمنی است و زمانی اتفاق میفتد که سلول های سیستم ایمنی به اشتباه به بافت های سالم دستگاه گوارش حمله می کنند. با توجه به تحقیقات بسیاری که در این زمینه انجام شده اما همچنان محققان به طور قطع نمی دانند دلیل این اتفاق چیست. در این بین برخی از عوامل هستند که شاید به طور مستقیم باعث ایجاد این بیماری نشوند اما می توانند در بروز آن نقش داشته باشند مثل:
– مصرف آنتی بیوتیک ها
– داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی
– سیگار کشیدن
– استرس
ارتباط بین مواد غذایی با بیماری التهابی روده
اگر شما به بیماری التهاب روده مبتلا هستید شاید متوجه شده باشید که مصرف برخی از مواد غذایی باعث شدیدتر شدن علائم بیماری تان شده است. این در مورد همه بیماران صادق نیست و حتی نوع مواد غذایی که باعث تحریک علائم بیماری می شود ممکن است برای هر فردی متفاوت باشد. از بین نوشیدنی ها و غذاهایی که علائم التهاب روده را تشدید می کنند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
– نوشیدنی های حاوی الکل
– نوشیدنی های کافئین دار
– نوشابه های گازدار
– غذاهای تهیه شده با شیر
– مواد غذایی حاوی فیبر زیاد
– غذاهای چرب
عوارض بیماری
التهاب روده ممکن است عوارض پزشکی و جدی تری را ایجاد کند از جمله:
– سرطان روده بزرگ
– سوراخ شدن روده
– مگاکولون سمی (گشاد شدن غیرعادی روده بزرگ)
– فیستول و تنگی مقعد
دیگر عوارضی که این بیماری ممکن است ایجاد کند عبارتند از:
– کم خونی (سطح پایین گلبول های قرمز)
– لخته شدن خون
– درد و سوزش چشم
– سنگ کلیه
– زخم های دهانی
– بیماری های کبدی (مانند سیروز و کلانژیت اسکلروزان اولیه)
– سوء تغذیه
– تورم مفاصل
– زخم و بثورات پوستی
– پوکی استخوان
تشخیص بیماری التهاب روده
پزشکان از طریق معاینه های فیزیکی و پرس و جو درباره شدت و نوع علائمی که تجربه می کنید این بیماری را تشخیص می دهند. همچنین ممکن است برای بررسی دقیق تر آزمایش هایی را از شما درخواست کنند، مثل:
– آندوسکوپی کپسولی
– کولونوسکوپی
– سی تی اسکن
– سونوگرافی آندوسکوپی
– سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر
– ام آر آی
– آندوسکوپی فوقانی
درمان بیماری
درمان بیماری التهاب روده، بسته به نوع آن متفاوت است. بیشتر درمان ها از طریق دارو انجام می شود و تنها در شرایطی که دارو مؤثر نباشد، پزشکان سراغ گزینه جراحی (کولکتومی) می روند.
رایج ترین داروهایی که برای کنترل این بیماری تجویز می شوند، عبارتند از:
– آنتی بیوتیک ها
– داروهای ضد اسهال
– داروهای بیولوژیک (برای کنترل سیستم ایمنی بدن)
– کورتیکواستروئیدها (برای بهبود التهابات روده ای)
– سرکوب کننده های ایمنی
سخن آخر
التهاب روده (IBD) یک بیماری مزمن و خودایمنی است که منجر به آسیب و التهاب جدار داخلی روده می شود. هر فردی ممکن است در طول زندگی خود به این بیماری مبتلا شود. تحقیقات نشان می دهند که شیوع این بیماری بین افراد با رده سنی ۳۰ تا ۴۰ سال و همچنین افرادی که در خانواده شان سابقه ابتلا به این بیماری وجود دارد، بیشتر است. التهاب روده می تواند علائمی مثل درد شکم، خون در مدفوع و اسهال را ایجاد کند. این علائم اغلب دوره ای هستند و ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شوند. با توجه به این که التهاب روده یک بیماری مادام العمر است اما می توان با شروع درمان به موقع، علائم آن را به خوبی کنترل کرد. علاوه بر این می توان از بروز عوارض جدی تر مثل سرطان روده بزرگ جلوگیری کرد. اگر به این بیماری مبتلا هستید بهتر است هر چند وقت یکبار با پزشک خود ملاقات داشته باشید و وضعیت بیماری تان را بررسی کنید.
بدون دیدگاه